III Toelichting op baten en lasten

Onderstaand lichten wij de afwijkingen boven € 100.000 toe. De detailtoelichting vindt u terug in de toelichting baten en lasten per programma. Hier gaan wij op de afwijkingen die leiden tot het saldo van de jaarrekening 2021 vanaf € 40.000 nog wat dieper in.

De gevolgen van COVID-19 lopen door heel de jaarrekening heen, zo ook in deze analyses. In de analyses gaan we alleen op COVID-19 in als dat voor de desbetreffende post nodig is. Voor een totale analyse op COVID-19 verwijzen wij naar de paragraaf COVID-19.

Begrotingssaldo en onvoorzien na wijziging (€ 3.885.000 V)
Het saldo van de begroting na de 8e perioderapportage 2021 is € 3.665.000. Het saldo van onvoorzien na de 8e perioderapportage € 220.000. Voor de details hiervan verwijzen wij in dit geval naar de overzichten onvoorzien (onderdeel VI) en begrotingsresultaat (onderdeel VII).

Salarissen en wachtgelden (€ 155.000 V)
Het hier gepresenteerde voordeel bestaat uit: salarissen ambtelijk personeel € 47.000, ontvangen bedragen Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA) € 27.000, werkkostenregeling € 29.000 en pensioen/wachtgeld uitkeringen € 52.000.

Organisatiekosten (€ 357.000 V)
Vooral door COVID-19 hebben we voordeel op scholing (€ 102.000), begeleiding nieuwe software (€ 76.000), bureaubehoeften en (onderhoud) inventaris (€ 98.000) en schoonmaak (€ 81.000).  
Van het voordeel op bureaubehoeften en (onderhoud) inventaris hevelen wij bij de resultaatbestemming van deze jaarrekening € 95.000 over naar 2022 voor de regeling vergoeding inrichting thuiswerkplek. Overleg over de definitieve regeling duurt langer dan vooraf ingeschat.
Daarnaast hevelen we bij de bestemming van het saldo van de jaarrekening nog € 101.000 over naar 2022 voor implementatiekosten SAAS-applicaties.

Pensioenvoorziening APPA (€ 502.000 V)
Door de stijging van de rekenrente en het overlijden van een pensioengerechtigde in het afgelopen jaar valt een deel van de pensioenvoorziening APPA vrij.

Personeel van derden (€ 535.000 V)
Het voordeel bestaat voor € 133.000 uit het overschot op het flexibel inhuur budget voor werk en inkomen. Dit deel van het voordeel komt terecht in het budgettair neutraal sociaal domein. Bij perioderapportages overhevelden we tussentijds middelen vanuit de vacatureruimte salarissen naar personeel van derden. Mede vanwege COVID-19 en de krapte op de arbeidsmarkt lukte het niet om het restant van dit inhuurbudget (€ 402.000) volledig in te zetten.

Rijkscompensatie COVID-19 via Gemeentefonds (€ 1.427.000 V)
Afgelopen jaar ontvingen wij diverse bedragen voor COVID-19 compensatie en herstel van het Rijk. Wij besteden deze bedragen, of houden ze beschikbaar, voor die onderdelen waarvoor het Rijk ze aan ons toekende. Onderstaand geven wij een uitsplitsing van de bedragen die in het rekeningsaldo terecht komen. Een deel hiervan hevelen wij over naar het komende jaar.

• Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK)   € 735.000
• Compensatie inzameling en verwerking afval         €   91.000
• Compensatie cultuursector               € 481.000
• Compensatie quarantaine (Veiligheidsregio)         € 120.000

Het budget voor TONK is wegens een zeer beperkt aantal aanvragen over. Gezien de herkomst (minimabeleid = algemene middelen) valt dit bedrag vrij in het saldo van de jaarrekening.
De compensatie voor afvalinzameling en -verwerking is al voor extra in 2020 gemaakte kosten. Om deze reden valt dit bedrag ook vrij in het saldo van de jaarrekening.
Het overschot voor de cultuursector en de quarantaine hevelen wij voor verdere besteding over naar het volgende jaar.

Kapitaallasten (€ 227.000 V)
Het voordeel betreft voornamelijk rente (€ 269.000). Op afschrijvingen is er een gering nadeel van € 42.000. In de loop van het jaar muteerden wij de volgende bedragen op de begrote kapitaallasten:
6e P-rapportage: Onderuitputting kapitaallasten            €      540.155
        Afboeking rest boekwaarde Nieuwstraat 20 Terneuzen   € -    205.000
8e P-rapportage: Onderuitputting kapitaallasten            €   1.000.000

De oorzaken hiervan zijn deels nog niet uitgevoerde investeringen Dit onder andere door een langere voorbereidingstijd, en het starten met afschrijven op 1 januari van het jaar waarna het activum in gebruik is genomen (Notitie Commissie BBV [Besluit Begroten en Verantwoorden] materiële vaste activa.

Energie (€ 125.000 V)
Voor het verbruik zijn klimaatinvloeden zoals nat, droog, warm of kouder weer sterk bepalend. Het afgelopen jaar was ook de gewijzigde bezettingsgraad van de panden vanwege COVID-19 van invloed op het verbruik. Door deze, vooraf niet in te schatten factoren, verbruikten we minder energie.

Belastingen, heffingen en leges (€ 805.000 V)
Het voordeel op deze posten betreft:

V oordelen
- Onroerende zaakbelastingen    €    71.000
- Toeristenbelasting         €    31.000
- Afvalstoffenheffing         €    58.000
- Rioolheffing            €    43.000
- Belasting/heffingen uitgaven      €    60.000
- Leges omgevingsvergunningen   €  526.000
- Leges glasvezelnetwerk      €    52.000

Nadelen
- Parkeergelden         €    36.000

Voor een toelichting verwijzen wij naar de paragraaf lokale heffingen.

Algemene uitkering gemeentefonds (€ 679.000 V)
Dit voordeel is voor zowel dit jaar (€ 576.000) als voorgaande jaren (€ 103.000). Het voordeel van dit jaar betreft de bijdragen van het Rijk in de Decembercirculaire 2021 Gemeentefonds. Door de datum van verschijnen van deze circulaire kunnen wij de gevolgen daarvan niet meer meenemen in een perioderapportage. De onderdelen die betrekking hebben op 2022 hevelen we bij de bestemming van het rekeningsaldo over naar het komend jaar.
Het voordeel op voorgaande jaren betreft herrekening van die jaren door het Rijk op basis van geactualiseerde aantallen, veelal afkomstig van het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS).

Toerekening uren/overhead aan investeringen en grondexploitatie (€ - 394.000 N)
Wij hebben een nadeel van € 52.000 door per saldo minder werkelijke salarissen bij investeringen, bedrijventerreinen en grondexploitatie. In alle gevallen betreft het een van de raming afwijkende toerekening salariskosten. Dit door het aantal werkelijk bestede uren aan de desbetreffende zaken.

Wij hebben een per saldo nadeel van € 342.000 door het minder toerekenen van overhead aan de investeringen, bedrijventerreinen en grondexploitatie. De overhead rekenen wij toe door een opslag bovenop de salarissen te doen. Omdat wij minder salarissen aan de investeringen, bedrijventerreinen en grondexploitatie toerekenden is er ook minder overhead toegerekend. Daarnaast was bij de begroting 2021 de toegerekende overhead aan investeringen, bedrijventerreinen en grondexploitatie niet geheel juist toegepast, wat het hogere nadeel ook deels verklaart.

Verhuur onroerende zaken aan Zeeuwse Gronden (€ - 129.000 N)
Zeeuwse Gronden huurt een gebouw van de gemeente in de Nieuwstraat te Terneuzen. Dit gebouw is nog in aanbouw. De oplevering vond in verband met vertraging door COVID-19 nog niet plaats. Als gevolg daarvan ontvangen wij nog geen huur, wat een nadeel opleverde van € 129.000.

Subsidie mbt PSP (KOV) (€ 101.000 V)
Het principe van deze subsidieregeling kinderopvang is 'geld volgt kind'. In de begroting hielden wij rekening  met een bereik van 80% van de peuters. Dit bereik blijft achter bij de verwachting.
Bovendien verbreedden we de doelgroepdefinitie voor voorschoolse educatie, waardoor meer peuters kunnen worden betaald vanuit de specifieke uitkering Onderwijsachterstandenbeleid (OAB). Hierdoor hebben we een voordeel van € 101.000.

Bijdrage aan verbonden partij CVV (leerlingenvervoer) (€ 195.000 V)
We hebben voordeel door het sluiten van de school in een deel van het jaar. Daarnaast is er meer ingezet op de verantwoordelijkheid van de ouders. Per saldo maakten 5% minder leerlingen gebruik van het leerlingenvervoer.

Specifieke uitkeringen voor sport(accommodaties) (€ 151.000 V)
Het Rijk gaf eind van het jaar op basis van de specifieke uitkering (SPUK) exploitatietekorten ijsbanen en zwembaden compensatie voor exploitatietekorten door COVID-19. Omdat wij bij de 8e perioderapportage de opbrengsten voor de zwembaden verlaagden ontstaat er een voordeel van € 131.000.
De definitieve vaststelling van de SPUK Stimulering Sport 2020 leidde in dit jaar nog tot een voordeel van € 79.000. De SPUK Sport 2021 geeft nog een nadeel van € 59.000 omdat we nog niet het gehele bedrag als voorschot ontvingen. Afrekening van deze laatste vindt het volgende jaar plaats.

Bijdrage Regionale Uitvoeringsdienst Zeeland (RUD)(€ -248.000 N)
De gemeente neemt diensten af van RUD Zeeland op basis van p x q (hoeveelheid x prijs). De afrekening hiervan leidt in deze jaarrekening tot een nadeel van € 248.000. Het hogere bedrag komt voornamelijk door meer inzet op vergunningen, klachten, asbest en bestuurlijke handhaving.

Opbrengst van derden afval (€ 347.000 V)
Dit voordeel bestaat voor het belangrijkste deel uit vergoedingen van derden voor oud papier (€ 193.000) en kunststofverpakkingen (€ 144.000).
De oorzaak van de hogere vergoeding oud papier is meer opgehaalde tonnages en hogere opbrengstprijzen. Onderliggende reden daarvan was onder andere dat burgers door COVID-19 maatregelen meer online bestelden en er hierdoor meer verpakkingsmateriaal was.
In tegenstelling tot eerdere verwachtingen ontvingen we in dit jaar toch nog een bijdrage in de kunststofverpakkingen. Wij ontvingen € 144.000 van het Afvalfonds Verpakkingen.

Activering containers (€ 227.000 V)
Wij namen bedragen op in de begroting 2021 voor het vervangen en aanschaffen van diverse afvalcontainer. In tussentijd is de nieuwe nota materiële vaste activa van de commissie Besluit Begroten en Verantwoorden verschenen. Als gevolg hiervan moeten wij de containers activeren. Dit moeten wij voor dit jaar nog doen. Dit geeft een voordeel van € 227.000. Vanaf de begroting 2022 zijn de containers opgenomen in het meerjareninvesteringsprogramma.

Stelpost  COVID-19 (€ 207.000 V)
Bij de begroting 2021 is met enige onzekerheid een bedrag opgenomen voor een verwacht nadeel COVID-19. Omdat de kosten die wij maakten voor COVID-19 meevielen hebben we hier een voordeel van € 207.000.

Overige mutaties onder de € 100.000 (€ 224.000 V)
Dit is de sluitpost naast de hierboven apart genoemde posten die ontstaat door een veelheid van posten onder de € 100.000, zowel min als plus. Omdat wij de posten boven € 100.000 toelichten gaan wij verder niet in op deze sluitpost.

Voor een meer verklarende toelichting verwijzen wij naar b. Toelichting op baten en lasten per programma. Nieuw vanaf deze jaarrekening is (volgens de Financiële verordening 2021) onderdeel c. Toelichting op baten en lasten ten opzichte van vorig jaar.

Budgetoverhevelingen 2021 naar 2022 en resultaatbestemming 2021